Veelgestelde vragen over de Aedes-forecast

Veelgestelde vragen Veelgestelde vragen · 20 februari 2023
Expert
Barend van de Kraats
Programmamanager Aedes-benchmark

Voor de corporatiesector is het van belang  dat we op landelijk niveau kunnen aantonen dat we de Nationale Prestatieafspraken (NPA) serieus nemen en er hard aan werken, maar dat we ook tegen belemmeringen aanlopen. Zowel richting politiek en stakeholders, maar ook in de regionale samenwerking. Bovendien biedt de Aedes-forecast corporaties input bij de regionale woondeals en de lokale prestatieafspraken.

Hoe kom ik bij de vragenlijsten?

Op 6 februari 2024 hebben alle eerste aanspreekpunten van corporaties en de invullers van vorig jaar een voorzittersmail ontvangen met daarin de unieke links naar de vragenlijsten. Heb jij de links nog niet gezien maar vul je wel de Aedes-forecast in? Vraag dan even na bij jouw bestuurder.

Wat is de Aedes-forecast?

De Aedes-forecast houdt periodiek op regionaal, provinciaal en landelijk niveau bij hoe het staat met de uitvoering van de plannen die corporaties hebben om de gemaakte Nationale Prestatieafspraken te behalen. Denk bijvoorbeeld aan het aantal nieuw te bouwen sociale huurwoningen. Of het aantal woningen dat toekomstklaar geïsoleerd is. Ook brengt de forecast in kaart welke knelpunten er zijn op de 5 thema’s: grond en locaties, nieuwbouw, verduurzaming, financiën en organisatie en betaalbare woningen in leefbare wijken. Alle gegevens voor het onderdeel financiën halen we uit de dPi 2023.

Wat is het doel van de Aedes forecast?

Alle corporaties zijn hard aan de slag met de Nationale Presatieafspraken (NPA). De forecast maakt toekomstige (gezamenlijke) plannen inzichtelijk en ondersteunt de prestaties van corporaties door het signaleren van knelpunten en successen.

  • Inzicht op regionaal niveau (alleen corporaties onderling) van de toekomstige prestaties op NPA, en successen en knelpunten onderbouwd zichtbaar maken. Dit helpt het onderlinge gesprek en biedt handelingsperspectieven voor en tussen corporaties. Hiermee kunnen corporaties indien nodig zelf bijsturen.
  • Regionaal toetsen van prognoses en eventueel (bij)sturen. Tellen de plannen in voldoende mate op (regio, provincie, landelijk)? Realiseren we de plannen en wat er verder nodig is? In hoeverre moeten we bijsturen? Kunnen we onze stakeholders ook aan hun afspraken houden?
  • Bron om knelpunten, verbeteringen, voortgang en prestaties te agenderen bij stakeholders en onderbouwd neer te kunnen leggen. 
  • Aedes gebruikt de data om op nationaal niveau in overleg met toezichthouder en ministerie aan te tonen waar de sector staat. Dit kunnen corporaties ook doen in hun samenwerkingen in de provincie en regio. 
Wat vraagt Aedes aan corporaties?
  • Aedes vraagt verdieping op de (bouw)plannen vanuit de dPi: voortgang, knelpunten en haalbaarheid. 
    Met de dPi sluiten we aan bij landelijke definities in de monitoring van het Rijk naar provincies en gemeenten. De forecast gaat alleen een tandje dieper.
  • De bij Aedes bekende informatie (zoals dPi en SHAERE) staat al ingevuld in de uitvraag. Corporaties hoeven alleen de verdieping aan te geven. Wat we vroeger in meerdere enquêtes vroegen, doen we nu een keer per jaar. We vereenvoudigden de uitvragen en brengen de frequentie dus terug naar 1x per jaar.
    Daarnaast hebben we nieuwe software waardoor we veel automatisch kunnen invullen. Wat je dit jaar misschien nog moet aanvullen, blijft voor volgend jaar in elk geval staan.
  • Onze focus zijn de Nationale Presatieafspraken, inclusief randvoorwaarden waaronder voldoende locaties, wet- en regelgeving en 30% sociale huur.
  • Aedes deelt (alleen met toestemming van de corporatie) dezelfde informatie ook met de corporatie-netwerken waarin de corporatie actief is (bijv. regionale samenwerkingsverbanden). 
Welke thema's zijn er en wat wordt er uitgevraagd?

Er zijn 5 thema’s die aan bod komen. De hoeveelheid en intentie van vragen varieert per thema.

  • Grond en locaties: Grondbeleid door gemeenten waar je actief bent en grondposities door corporaties.
  • Woningbouwopgave: Projectenlijst ingelezen vanuit dPi. Aanvullend per project kan worden aangegeven: type ontwikkeling, fasering bestemmingsplan, grondpositie, status uitvoering, voortgang, knelpunten.
  • Verduurzaming: Transitievisie warmte, Installaties en verwarming, Isoleren, Wegwerken EFG-labels (ingelezen vanuit SHAERE), Betrokkenheid van huurders, Verduurzamingsaanpak en Knelpunten.
  • Financiën en organisatie: halen we uit de dPi 2023.
  • Betaalbare woningen  in leefbare wijken: Goedkope huur,  Doorstroming, Leefbaarheid en Wonen en zorg
Wat is de forecast wel, en wat niet?

De forecast geeft:

  • Individueel beeld van de dPi met verdiepingsvragen (knelpunten en randvoorwaarden), alleen in het datacentrum dus geen individuele rapportage.
  • Een regionaal opgeteld beeld op de NPA van jouw woondealregio/provincie dat alleen met corporaties onderling wordt gedeeld.
    Geeft de mogelijkheid om onderling te kijken naar de voortgang. En die voortgang ook te delen met lokale / regionale stakeholders (zelf bijsturen)
  • Een landelijk overzicht op de voortgang van de planning van de NPA met informatie over de randvoorwaarden: 
    De Atad, de verduurzaming, de locaties en regelgeving waar we onze NPA-partners aan willen houden.

De forecast is geen:

  • Leer- en vergelijkingsinstrument zoals de Aedes-benchmark. Wel kunnen er natuurlijk verschillen zijn tussen regio’s die maken dat je bij anderen wilt kijken hoe zij dat doen.
  • Nieuwe individuele rapportage waar je verantwoording over moet afleggen.
Hoe vaak vindt deze uitvraag plaats?

Een keer per jaar sturen wij deze uitvraag naar onze leden. Deze eerste keer zal alles nog ingevuld moeten worden. De volgende keren hoeven alleen maar wijzigingen op de plannen en nieuwe plannen te worden ingevuld.

Wat levert de Aedes-forecast de sector op?
  • De Aedes-forecast geeft de sector inzicht in de toekomstige prestaties op de belangrijkste doelen van de NPA en inzicht in de knelpunten. Zo laten we onze partners zien dat wij de gemaakte afspraken serieus nemen en er actief mee bezig zijn.
  • Het helpt de sector om aan te tonen waarom het op sommige gebieden soms spaak loopt. Niet om met de vinger te wijzen, maar om samen en met partners naar oplossingen te zoeken. De Aedes-forecast geeft ons input om hierover met elkaar in gesprek te gaan.
  • De forecast brengt in beeld waar en hoe corporaties van elkaar kunnen leren. De ene regio kan verder zijn dan de andere. Dit overzicht biedt handelingsperspectieven voor én tussen corporaties. En stimuleert daarmee het sámen presteren, leren en versnellen in de regio.
  • Bovendien krijgt de sector inzicht in de regionale ambities in relatie tot de landelijke ambitie. Die inzichten zijn onder andere handig voor gesprekken over de regionale woondeals en (boven)lokale prestatieafspraken.

De forecast toont de data transparant, zonder duiding.

Hoe is de forecast tot stand gekomen?
  • In oktober 2022 is de aanpak voor de start van de Aedes-forecast door het AB goedgekeurd.
  • Vervolgens is er een werkgroep met leden in werksessies aan de slag gegaan met de thema’s en de opzet van de vragen. Ook is een toelichting gegeven in de strategische klankbordgroepen en strategenberaden.
  • In januari 2023 is een pilot geweest met corporaties uit de regio’s Haaglanden, Maaskoepel en WoON Twente. Ook heeft de werkgroep de afstemming rondom definities opgepakt.
  • In februari heeft de werkgroep (samen met de pilotgroep) de visualisatie van de resultaten besproken en is de inrichting van de online omgeving gestart en afgerond.
  • In 2023 is de eerste Aedes-forecast gepubliceerd. Die is uitgebreid geëvalueerd. Dat heeft geleid tot de iets vereenvoudigde versie voor 2024. 
Hoe gaat de forecast om met definities en monitoring van het Rijk?
  • We sluiten zoveel mogelijk aan bij bestaande definities vanuit bijvoorbeeld de dPi en het ministerie van BZK. 
  • Ook sluiten we aan bij de definities in de monitoring van het Rijk naar provincies en gemeenten. 
  • Corporaties worden voor de NPA gemonitord door het Rijk via de dPi. De Aedes-forecast maakt als basis gebruik van de dPi (en gaat er iets dieper op in)
Wat krijgt onze (woondeal)regio straks aan informatie?
  • Inzicht in de regionale ambities in relatie tot de landelijke ambitie. Die inzichten zijn onder andere handig voor gesprekken over de regionale woondeals en (boven)lokale prestatieafspraken.
  • Als woondealregio en/of provincie krijg je een rapportage met inzicht in de voortgang van de NPA doelen van de corporaties in jouw regio.
    Natuurlijk is dit afhankelijk van deelname aan de forecast van corporaties  in de jouw regio om een zo betrouwbaar mogelijk beeld te krijgen.
Hoe verhoudt de Aedes-forecast zich tot de Aedes-benchmark?

De Aedes-forecast kijkt naar alle plannen voor de komende jaren, de knelpunten die belemmerend werken  en vergelijkt geen corporaties onderling. Het brengt alleen feitelijk in beeld welke landelijke ambities er zijn en welke bijdrage iedere corporatie en regio daaraan levert.

Met de Aedes-benchmark kijken we vooral terug op de prestaties (realisatie) van het afgelopen jaar. En die vergelijken we met het gemiddelde van alle corporaties.

Hoeveel tijd kost het om de forecast in te vullen?
  • We beseffen ons dat corporaties onder druk staan en dat deze eerste uitvraagveel vraagt van corporaties. Daar hebben we zoveel mogelijk oog voor gehad bij de opzet hiervan.
  • We vragen dus niet wat er al is. De koppeling met en integratie van data vanuit andere bronnen (zoals dPi, SHAERE]) voorziet in de eerste data.
  • Wat we vroeger in meerdere enquêtes (monitor grond, update nieuwbouw, duurzaamheid, ATAD) deden, combineren we tot een uitvraag per jaar. We vereenvoudigen onze uitvragen en brengen de frequentie terug.
  • Daarnaast hebben we nieuwe software waardoor we veel automatisch kunnen invullen en ingevulde data beschikbaar blijft. Wat je dit jaar misschien nog moet aanvullen, blijft voor volgend jaar in elk geval staan.
Hoe vul ik de vragenlijst in?

Tips bij het invullen van de vragenlijsten:

  • Gebruik een werkplek met desktop en maak gebruik van een groot scherm.
  • Op sommige velden zitten validaties, bijvoorbeeld als een vraag verplicht is.
    Als de invoer niet voldoet aan de validatie, dan wordt het veld blauwomrand wanneer je naar de volgende vraag klikt. Pas je invoer dan aan.
  • Met tabs kan je door het formulier gaan. Het vullen van de drop-down menu’s kan met pijltje naar beneden, door de eerste letter te typen en met de muis.

In het bijzonder voor de vragenlijst woningbouwopgave/nieuwbouw:

  • Het invullen van de nieuwbouw-uitvraag kan enkele minuten duren. Zeker wanneer hier veel projecten (100+) zijn ingevuld en al veel gegevens zijn bijgewerkt. Hier gaan we nog een oplossing voor zoeken.
  • In de nieuwbouw-uitvraag kan de projectenlijst het best van links naar rechts invullen. Met tabs kan je door het formulier gaan. Het vullen van de drop-down menu’s kan met pijltje naar beneden, door de eerste letter te typen en met de muis. 
  • De kolommen rechts zijn soms afhankelijk van de kolommen links. Om die reden is het handig om de lijst per regel van links naar rechts bij te werken.
Vragenlijsten invullen en later afronden, aanpassen of nogmaals versturen kan dat?

De vragenlijsten kunnen worden afgesloten en opnieuw geopend via de verstuurde link. Ook nadat je de uitvragen hebt verstuurd, kan jij deze opnieuw openen, nakijken, eventueel aanpassen en opnieuw versturen. We gebruiken alleen de laatst aangeleverde gegevens

Feedback?
  • We proberen een efficiency-slag in onze uitvragen te doen door nieuwe techniek, het bundelen van enquêtes en het ter beschikking stellen van data aan jullie netwerken. Niet extra, maar beter.
  • Ook voor Aedes is dit een leerproces.

Heb je feedback / tips / suggesties waar het beter, duidelijker of slimmer kan? Laat het ons weten door een mail te sturen naar [email protected]